Nowa firma a ZUS

Dużo mówi się o ulgach w opłacaniu ZUS dla nowych firm, ale czy dotyczą one wszystkich nowych firm?

Wychodząc naprzeciw przedsiębiorczym osobom planującym otworzyć własny biznes, polski ustawodawca przewidział trzy warianty zmniejszające kwoty składek na ubezpieczenie społeczne:

• ulga na start – zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez okres 6 miesięcy od rozpoczęcia działalności ( dotycząca przedsiębiorców rozpoczynających po raz pierwszy lub wznawiających po co najmniej 5 latach działalność gospodarczą), opłaca się jedynie składkę zdrowotną
• preferencyjne składki ZUS - niższe składki na ubezpieczenie społeczne, gdzie podstawa naliczenia składek stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę; z tej opcji można korzystać przez 24 miesięcy od rozpoczęcia działalności lub zakończenia korzystania z ulgi na start przedsiębiorca,
• mały ZUS plus – składki na ubezpieczenie społeczne uzależnione są wysokości dochodów przedsiębiorcy; dotyczący przedsiębiorców, którzy w poprzednim roku kalendarzowym osiągnęli przychody nieprzekraczające 120 tys. zł ; aby obliczyć podstawę naliczenia składek należy: roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym podzielić przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany iloraz należy pomnożyć przez 30. Otrzymany wynik zaokrąglamy do pełnych groszy i mnożymy przez wskaźnik 0,5.

Tyle z teorii a jak wygląda to na liczbach? Preferencyjne składki społeczne wynoszą 341,72 zł. Pełna wartość składek społecznych to 1418,48 zł. Różnica jest znacząca. Należy pamiętać, że oprócz składek społecznych przedsiębiorcy zobowiązani są do opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jej wysokość uzależniona jest od stosowanej formy opodatkowania. Skala podatkowa to 9% dochodu. Podatek liniowy to 4,9% dochodu. W przypadku ryczałtu składka zdrowotna wyliczona jest w trzech wariantach: 376  zł dla przychodów poniżej 60 tys. zł;  627 zł dla przychodów między 60-300 tys. zł; 1128 zł dla przychodów powyżej 300 tys. zł

Powyższe ulgi są przeznaczone jednak wyłącznie dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Oznacza to, że z tytułu posiadania statusu wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. należy opłacać składki na ubezpieczenie społeczne w pełnej wysokości.

Życie pisze różne scenariusze i może się okazać, że wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. ma również inne tytułu do ubezpieczenia. Jeśli wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. prowadzi także jednoosobową działalność gospodarczą dochodzi do tzw. zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych. Nie oznacza to, że taki wspólnik zobowiązany jest do opłacania podwójnej składki na ubezpieczenie społeczne. Jest on objęty ubezpieczeniem społecznym wyłącznie z tytułu, który powstał najwcześniej. Jeżeli więc założenie jednoosobowej działalności gospodarczej następuje przed uzyskaniem statusu wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., to składki odprowadzane są z tytułu tej działalności. Taki wariant umożliwia skorzystanie z preferencyjnego opłacania składek społecznych związanych z prowadzoną działalnością.

Co z byłymi wspólnikami? Były wspólnik  spółki z o.o. mógłby z kolei skorzystać z ulgi w postaci preferencyjnych składek ZUS, jeżeli od utraty statusu wspólnika do założenia jednoosobowej działalności gospodarczej minęło co najmniej 5 lat. Co ciekawe, ponowne uzyskanie statusu wspólnika po rozpoczęciu jednoosobowej działalności gospodarczej nie powoduje utraty prawa do ulgi – można z niej nadal korzystać do końca 24-miesięcznego okresu.

A co z tzw. małym ZUS plus? Zgodnie z przepisami z małego ZUS plus nie mogą korzystać  m.in. te osoby, które posiadają lub posiadały w poprzednim roku kalendarzowym status wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. Oznacza to, że z ulgi nie może korzystać obecny wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., a także były wspólnik, jeżeli pozostawał on w spółce w poprzednim roku kalendarzowym.

Pozostaje nam do rozważenia wieloosobowa spółka z o.o. Generalna zasada mówi, że będąc wspólnikiem wieloosobowej spółki z o.o. nie musisz opłacać składek z tego tytułu, ale czy zawsze? Czy wystarczy podzielić udziały 99% do 1% aby uniknąć opłacania ZUS ? W orzecznictwie tak duża dysproporcja udziałów w spółce została oceniona jako iluzoryczna z uwagi na to, że jeden wspólnik ma pozycję dominującą. Sądy nazywają takich wspólników jako niemal jedyny wspólnik spółki z o. o. Należy zwrócić uwagę na to, że ZUS może domagać się zapłaty zaległych składek od wspólników działających w spółkach z ograniczoną działalnością z rażąco nierównym podziałem udziałów. W celu nie ponoszenia konsekwencji przed ZUS, należałoby zmienić podział głosów pomiędzy wspólnikami lub opłacić składki zgodnie z przepisami.

Podsumowując, należy pamiętać, że konieczności uiszczania opłat na składki ZUS podlegają osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, wspólnicy spółek osobowych i wspólnicy w jednoosobowych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy w spółkach z o. o. czy spółkach akcyjnych nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z uwagi na sam fakt bycia wspólnikiem. Jednak mogą być objęci obowiązkowymi składkami na ZUS, jeśli powiązani są ze spółkami umowami o pracę lub umowami cywilnoprawnymi.